مسابقه هشتم(احکام روزه)
جهل در وجوب یا کیفیت غسل جنابت
روزه جاهل به وجوب غسل یا کیفیت آن
کسى که به سن تکلیف رسیده ولى جاهل به وجوب غسل و کیفیت آن بوده و بعد از گذشت مدتى در حدود ده سال متوجه مسأله تقلید و وجوب غسل بر او شده است، چه حکمى دارد؟ وظیفه او نسبت به قضاى نمازها و روزه هاى گذشته اش چیست؟
ج) قضاى نمازهایى که در حال جنابت خوانده، بر او واجب است، و همچنین قضاى روزه هم در صورتى که مى دانسته جنب است، ولى جاهل به وجوب غسل بر جنب براى روزه گرفتن بوده، بر او واجب است.
اگر شخصى در حال جنابت چند روز روزه بگیرد و نداند که طهارت از جنابت شرط صحّت روزه است، آیا کفّاره روزه هایى که در حال جنابت گرفته بر او واجب است یا این که قضاى آن ها کافى است؟
ج) در فرض مرقوم قضا کفایت مى کند.
جوانى بر اثر نادانى قبل از چهارده سالگى و بعد از آن، اقدام به استمنا مى کرده که بر اثر آن از او منى خارج مى شده، ولى نمى دانسته که خروج منى باعث جنابت مى شود و باید براى نماز و روزه غسل کند، تکلیف او چیست؟ آیا براى مدتى که استمنا مى کرده و منى از او خارج مى شده، غسل بر او واجب است؟ آیا نماز و روزه هاى او از گذشته تا حال که در حال جنابت انجام گرفته باطل بوده و قضاى آن ها واجب است؟
ج) براى هرچند بار خروج منى اگر تا به حال غسل نکرده است یک غسل جنابت کافى است، و باید همه نمازهایى را که یقین دارد در حال جنابت خوانده است، قضا نماید. و اگر این عمل در شب هاى ماه رمضان انجام گرفته و جاهل به موضوع جنابت بوده، روزه هاى او قضا ندارد و محکوم به صحّت است. ولى اگر عالم به خروج منى و جنابت بوده و نمى دانسته که براى صحّت روزه، غسل بر او واجب است، باید روزه همه روزهایى را که در حال جنابت گرفته است قضا نماید.
آیا جماع از نشانه هاى بلوغ محسوب مى شود و با انجام آن، تکالیف شرعى واجب مى گردند؟ و اگر فردى از آن آگاهى نداشته باشد و چندین سال بگذرد، آیا غسل جنابت بر او واجب مى شود؟ و آیا اگر اعمال مشروط به طهارت مانند نماز و روزه را قبل از غسل جنابت انجام بدهد، آن اعمال باطل هستند و قضاى آن ها واجب است؟
ج) مجرّد جماع بدون انزال و خروج منى از نشانه هاى بلوغ نیست، ولى باعث جنابت مى شود و واجب است هنگام رسیدن به سن بلوغ غسل کند و تا زمانى که یکى از نشانه هاى بلوغ در فردى تحقق پیدا نکرده، شرعاً حکم به بلوغ او نمى شود و مکلف به احکام شرعى نیست و کسى که در کودکى بر اثر جماع جنب شده و سپس بعد از رسیدن به سن بلوغ، بدون انجام غسل جنابت نماز خوانده و روزه گرفته، واجب است نمازهاى خود را اعاده کند، ولى در صورتى که جهل به جنابت داشته، قضاى روزه هایش واجب نیست.
روزه انجام شده با غسل باطل
من غسل جنابت را به این ترتیب انجام مى داده ام که ابتدا سمت راست بدن بعد سر و سپس قسمت چپ بدن را مى شستم. در سؤال و تحقیق در این زمینه هم کوتاهى کرده ام، نماز و روزه ام چه حکمى دارند؟
ج) غسل به کیفیت مذکور باطل است و موجب رفع حدث نمى شود. لذا نمازهایى که با چنین غسلى خوانده شده، باطل و قضاى آن ها واجب است. ولى روزه ها با فرض این که معتقد به صحّت غسل به صورت مذکور بوده اید و بقاى شما بر جنابت، عمدى نبوده است، محکوم به صحّت است.
شخصى بر اثر جهل به حکم شرعى، مدتى ترتیب را در غسل رعایت نکرده است، نماز و روزه او چه حکمى دارد؟
ج) اگر غسل را به نحوى انجام داده که شرعاً باطل است، قضاى نمازهایى که در این حالت با حدث اکبر خوانده، واجب است. ولى روزه اش، اگر در آن هنگام اعتقاد به صحّت غسل خود داشته، محکوم به صحّت است.
در حدود 2 سال پیش در رساله چند مرجع، فتواى حضرت آقا در مورد رعایت ترتیب بین راست و چپ در غسل را این گونه یافتم که این رعایت بنا بر احتیاط واجب است. آن احتیاط را به مرجع دیگرى که رعایت ترتیب را احتیاط مستحب مى دانست، عدول کردم. حالا فهمیدم که فتواى آقا وجوب رعایت ترتیب است، تکلیف من نسبت به نماز و روزه هایم در طول این دو سال چگونه است؟
ج) نماز و روزه هاى گذشته محکوم به صحّت است.
روزه با یقین به بطلان یکى از غسل هاى جنابت
اگر شخصى در ماه مبارک رمضان سه بار غسل جنابت کند، مثلاً در روزهاى بیستم، بیست و پنجم و بیست و هفتم غسل نماید، و بعد یقین کند که یکى از آن غسل ها باطل بوده است، نماز و روزه او چه حکمى دارد؟
ج) روزه اش صحیح است، ولى بنا بر احتیاط، قضاى نمازها به طورى که یقین به فراغت ذمّه پیدا کند، واجب است.
روزه در صورت غسل با آب نجس
اگر شخصى در ماه مبارک رمضان با آب نجس غسل کند و بعد از یک هفته متوجه شود که آن آب نجس بوده است، نماز و روزه او در این مدت چه حکمى دارد؟
ج) نمازش باطل و قضاى آن واجب است، ولى روزه هاى او محکوم به صحّت است.
وظیفه جنب با احتمال خروج منى در حال روزه
شخصى مبتلا به بیمارى بیرون آمدن مستمر قطرات بول به صورت موقت است، یعنى بعد از بول کردن، به مدت یک ساعت یا بیشتر قطرات آن از او خارج مى گردد. با توجه به این که وى در بعضى از شب ها جنب شده و گاهى یک ساعت قبل از اذان بیدار مى شود و احتمال مى دهد که بعد از آن منى با قطرات بول خارج شود، نسبت به روزه اش چه تکلیفى دارد؟ وظیفه او براى این که با طهارت داخل وقت شود، چیست؟
ج) اگر قبل از اذان صبح، غسل جنابت و یا تیمّم بدل از آن انجام داده، روزه او صحیح است، هرچند بعد از آن بدون اختیار از او منى خارج شود.