جوان مومن انقلابی

اگر جوان ایرانی بخواهد مأموریت خود را دریابد، باید ببیند در محور مختصاتی با دو محور عمودی و افقی «ایمان» و «انقلاب اسلامی»، در کجا ایستاده است؟ آن چه روشن است، این که «وظیفه شناسی» و «عمل مبتنی بر آن» بیش از آن که مسأله ای انتزاعی و نوعی باشد، یک واقعیت عینی و مصداقی است. یعنی مأموریت و وظایف هر کسی و هر جوانی با جوان دیگر به فراخور زندگی و حیات آن ها تفاوت دارد. اما این نکته که رهبر معظم انقلاب اسلامی همزمان با وضعیت و شرایط امروز از جوانان کشورش توقع افزون تری دارد، به هیچ استدلال و دلیلی نیاز ندارد. کافی است میزان مخاطب قرار دادن، دفاع کردن، حمایت کردن و مطالبات ایشان از جوانان را ببینید.

با این همه، در این نوشتار و صرف نظر از همه ی مصادیق و نمونه های متعددی که در طول چند دهه ی گذشته و خصوصاً چند ماهه ی اخیر در بیانات و پیام های رهبر انقلاب وجود دارد، کوشیده ایم برخی از برجسته ترین و مغفول ترین «وظایف جوان مؤمن انقلابی» را فهرست کنیم.  ۱۲ بند پیش رو آن قدر صریح و روشن هست که نیازی به توضیح و تببین نداشته باشد؛ با این وجود و به فراخور هر فراز  نکاتی را نیز توضیحاً اضافه کرده ایم.
۱. با «تقویت ارتباط با خدا» بر محیط خود اثر بگذارید نه با «سیاسی کاری»
یکی از جذاب ترین و پرنکته ترین بیانات رهبر معظم انقلاب  همواره در جمع دانشجویان رقم می خورد. اردیبهشت ماه سال ۱۳۷۷ در پایان دیدار معظم له با دانشجویان دانشگاه تهران و در جلسه ی پرسش و پاسخ دانشجویی، ایشان این سؤال را که: شما چه توقعی از ما دارید و جوانان دانشجوی مؤمن به اسلام و انقلاب اسلامی چه وظیفه ای دارند؟ این طور پاسخ دادند: «شخصیت معنوی خود را ارتقاء بدهید و بکوشید که با ایمان خود بر مجموعه های پیرامون خود اثر مثبت بگذارید.»^۱

«به نظر من، جوانان انقلابى دانشگاه -چون بحث دانشجو را داریم- سعى کنند خوب درس بخوانند. خوب فکر و معرفتشان را بالا ببرند. سعى کنند در محیط خودشان اثر بگذارند. فعال باشند، نه منفعل. روى محیط خودشان اثر فکرى و روانى بگذارند. این شدنى است. یک جوان گاهى اوقات مى تواند مجموعه ی پیرامونى خودش را -کلاس را، استاد را و حتى دانشگاه را- زیر تأثیر شخصیت معنوى خودش قرار دهد. البته این کار با سیاسی کارى به دست نمى آید؛ با معنویت به دست مى آید، با صفا به دست مى آید، با استحکام رابطه با خدا به دست مى آید. عزیزان من! رابطه با خدا را جدى بگیرید. شما جوانید؛ به آن اهمیت بدهید. با خدا حرف بزنید. از خدا بخواهید. مناجات، نماز -نماز با حال و با توجه- براى شما خیلى لازم است. مبادا این ها را به حاشیه برانید.»^۲
۲. امر به معروف و نهی از منکر را ترک نکنید
شاید نقطه ی تلاقی «ایمان به اسلام» و «انقلابی بودن» جوان، امر واجب، اما فراموش شده و مهجور «امر به معروف و نهی از منکر» باشد. رهبر انقلاب در این خصوص فرموده اند:
«دشمن از راه اشاعه ی فرهنگ غلط -فرهنگ فساد و فحشا- سعی می کند جوان های ما را از ما بگیرد. کاری که دشمن از لحاظ فرهنگی می کند، یک «تهاجم فرهنگی»، بلکه باید گفت یک «شبیخون فرهنگی»، یک «غارت فرهنگی» و یک «قتل عام فرهنگی» است. امروز دشمن این کار را با ما می کند. چه کسی می تواند ازاین فضیلت ها دفاع کند؟ آن جوان مؤمنی که دل به دنیا نبسته، دل به منافع شخصی نبسته و می تواند بایستد و از فضیلت ها دفاع کند. کسی که خودش آلوده و گرفتار است که نمی تواند از فضیلت ها دفاع کند! این جوان بااخلاص می تواند دفاع کند. این جوان، از انقلاب، از اسلام، از فضایل و ارزش های اسلامی می تواند دفاع کند. لذا، چندی پیش گفتم: «همه امر به معروف و نهی از منکر کنند.» الآن هم عرض می کنم: نهی از منکر کنید. این واجب است. این مسئولیت شرعی شماست. امروز مسئولیت انقلابی و سیاسی شما هم هست.»^۳
۳. تاریخ معاصر را بخوانید
مهم ترین راه رسیدن به فهم درستی از «جایی که ایستاده ایم»، مطالعه ی تاریخ است. مرور تحلیلی تاریخ و شناخت افراد و جریان های تاریخی بیش از آن که برای حسرت خوردن  از دست داده ها  یا تحسین پیروزی های آن باشد، برای فهم رفتار و تصمیم درست وضعیت امروز ماست.   آیت الله خامنه ای بارها و در نوبه های مختلف به این گونه خواندن و مطالعه ی تاریخ توصیه و سفارش کرده اند و خود نیز در خطبه های نماز جمعه و دیگر بیاناتشان و به فراخور بحث، به مواردی از این دست اشاره داشته اند. لذا نگرانی از بی اطلاعی جوان مؤمن انقلابی از تاریخ۲۰۰ سال گذشته، مطالبه ای جدی و جزئی از فهرست وظایف او است:
«نمى دانم آیا جوانان نسل ما و نسل انقلابى، تاریخچه ى این صدوپنجاه، دویست سال را درست خوانده اند یا نه؟ من همه ى دغدغه ام این است که جوان انقلابى امروز، نداند ما بعد از چه دورانى، امروز در ایران مشغول چنین حرکت عظیمى هستیم. تاریخچه ى این صدوپنجاه، دویست سال اخیر از دوران اواسط قاجار به این طرف؛ از دوران جنگ هاى ایران و روس به این طرف را بخوانید و ببینید چه حوادثى بر این کشور گذشته است.»^۴
۴. کار فرهنگی را گسترش بدهید
بیانات رهبر انقلاب در حرم مطهر رضوی  همیشه راهبردی و کلان است. در دیدار یکم فروردین سال جاری  یکی از تازه ترین دستورهای ایشان این بود که کار فرهنگی را جدی بگیرید و آن را محکم ادامه بدهید:
«من می خواهم بگویم  آن جوان هایی که در تهران، در شهرهای گوناگون، در استان های مختلف، در خود مشهد، در بسیاری از شهرهای دیگر کار فرهنگی می کنند با اراده ی خودشان، با انگیزه ی خودشان -کارهای بسیار خوبی هم از آن ها ناشی شده است که از بعضی از آن ها را ما بحمدالله اطلاع پیدا کرده ایم- کار را هرچه می توانند به طور جدی دنبال کنند و ادامه بدهند. بدانند که همین گسترش کار فرهنگی در بین جوان های مؤمن و انقلابی، نقش بسیار زیادی را در پیشرفت این کشور و در ایستادگی ما در مقابل دشمنان این ملت ایفا کرده است.»^۵
۵. نظام سلطه را تحلیل کنید
پیام های رهبر انقلاب به تشکل های دانشجویی  دو مشخصه ی جالب دارد؛ اول این که معمولاً خیلی طولانی نیست و دیگر آن که بسیار کاربردی است. ایشان در پیامی شفاهی به تشکل های دانشجویی انقلابی فرموده اند:
«نظام سلطه را با تمام ابعاد و لایه هایش بشناسید و اهداف و راهبردهای واقعی آن را تحلیل کنید و برای رویارویی با آن، تمام ظرفیت های خودتان را به کار گیرید و در این مسیر به وعده های خداوند اطمینان داشته باشید.»^۶

۶. با مشکلات بسازید
بعضی ها کار به سنگ که می خورد، مأیوس می شوند. در تاریخ این انقلاب  مؤمنین انقلابی ای بوده اند که از جایی به بعد دلسرد شده اند و مشکلات راه  شعله ی شور انقلابی را در دلشان فروکاسته است. مأیوس شده اند و صحنه را ترک کرده اند. در این بین باید توجه داشت که دایره ی «جوان مؤمن انقلابی» وسیع تر از قشر دانشجو است. بخش مهمی از این طیف مهم را طلبه ها و روحانیون تشکیل می دهند. رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۸۹ و در جریان سفر مهم شان به قم، موارد کوتاه و کاربردی مهم و سنگینی را بیان نمودند:
«انقلابى باید بصیر باشد، باید بینا باشد، باید پیچیدگى هاى شرایط زمانه را درک کند. مسأله این جور ساده نیست که یکى را رد کنیم، یکى را اثبات کنیم، یکى را قبول کنیم. این جورى نمی شود. باید دقیق باشید. باید شور انقلابى را حفظ کنید. باید با مشکلات هم بسازید. باید از طعن و دقّ دیگران هم روگردان نشوید، اما باید خامى هم نکنید. مراقب باشید. مأیوس نشوید. در صحنه بمانید، اما دقت کنید و مواظب باشید رفتار بعضى از کسانى که به نظر شما جاى اعتراض دارد، شما را عصبانى نکند، شما را از کوره در نبرد. رفتار منطقى و عقلائى یک چیز لازمى است. البته این را هم به همه توصیه کنیم که نیروهاى انقلابى را متهم به افراطى گرى نکنند. بعضى هم این جورى دوست می دارند عنصر انقلابى، جوان انقلابى، طلبه ى انقلابى، فاضل انقلابى، مدرس انقلابى در هر سطحى از سطوح را متهم کنند به افراطى گرى؛ نه، این هم انحرافى است که به دست دشمن انجام می گیرد. واضح است. پس نه از آن طرف، نه از این طرف.»^۷

وظایف جوان مؤمن انقلابی برای پیشرفت کشور
ردیف	عنوان	بیانات
۱	اثرگذاری بر محیط با تقویت ارتباط با خدا	یک جوان گاهى اوقات مى تواند مجموعه ی پیرامونى خودش را -کلاس را، استاد را و حتى دانشگاه را- زیر تأثیر شخصیت معنوى خودش قرار دهد. البته این کار با سیاسی کارى به دست نمى آید؛ با معنویت به دست مى آید، با صفا به دست مى آید، با استحکام رابطه با خدا به دست مى آید.
۲	امربه معروف و نهی از منکر	دشمن از راه اشاعه ی فرهنگ غلط -فرهنگ فساد و فحشا- سعی می کند جوان های ما را از ما بگیرد... امروز دشمن این کار را با ما می کند. چه کسی می تواند از این فضیلت ها دفاع کند؟ آن جوان مؤمنی که دل به دنیا نبسته، دل به منافع شخصی نبسته و می تواند بایستد و از فضیلت ها دفاع کند... لذا، چندی پیش گفتم: همه امر به معروف و نهی از منکر کنند.
۳	مطالعه تاریخ معاصر	من همه ى دغدغه ام این است که جوان انقلابى امروز، نداند ما بعد از چه دورانى، امروز در ایران مشغول چنین حرکت عظیمى هستیم. تاریخچه ى این صدوپنجاه، دویست سال اخیر از دوران اواسط قاجار به این طرف؛ از دوران جنگ هاى ایران و روس به این طرف را بخوانید و ببینید چه حوادثى بر این کشور گذشته است.
۴	گسترش کار فرهنگی	آن جوان هایی که در تهران، در شهرهای گوناگون ... کار فرهنگی می کنند ... کار را هرچه می توانند به طور جدی دنبال کنند و ادامه بدهند. بدانند که همین گسترش کار فرهنگی در بین جوان های مؤمن و انقلابی، نقش بسیار زیادی را در پیشرفت این کشور و در ایستادگی ما در مقابل دشمنان این ملت ایفا کرده است.
۵	تحلیل نظام سلطه	نظام سلطه را با تمام ابعاد و لایه هایش بشناسید و اهداف و راهبردهای واقعی آن را تحلیل کنید و برای رویارویی با آن، تمام ظرفیت های خودتان را به کار گیرید و در این مسیر به وعده های خداوند اطمینان داشته باشید.
۶	تحمل مشکلات و ناملایمات	باید شور انقلابى را حفظ کنید. باید با مشکلات هم بسازید. باید از طعن و دقّ دیگران هم روگردان نشوید، اما باید خامى هم نکنید. مراقب باشید. مأیوس نشوید. در صحنه بمانید، اما دقت کنید و مواظب باشید رفتار بعضى از کسانى که به نظر شما جاى اعتراض دارد، شما را عصبانى نکند، شما را از کوره در نبرد.
۷	مراقبت بر ظلم نکردن به دیگران	جوان هاى انقلابى و مؤمن و عاشق امام، که حرف می زنند، می نویسند، اقدام می کنند؛ کاملاً رعایت کنید. این جور نباشد که مخالفت با یک کسى ما را وادار کند که نسبت به آن کس از جاده ى حق تعدّى کنیم، تجاوز کنیم، ظلم کنیم؛ نه. ظلم نباید کرد. به هیچ کس نباید ظلم کرد.
۸	بلند کردن پرچم عدالت خواهی	یک لحظه از درخواست و مطالبه ى عدالت کوتاهى نکنید. این شأن شماست. گفتمان عدالت خواهى را فریاد کنید، اما انتقاد شخصى و مصداق سازى نکنید. شما پرچم را بلند کنید. وقتى پرچم را بلند کردید، آن کسى که مجرى است... همه حساب کار خودشان را مى کنند.
۹	صبور بودن در تحقق اهداف انقلاب	ما بر اثر تجربه ى روزگار فهمیده ایم که یک مقدارى باید انسان تحمل و صبر کند، شما جوانید و تازه از راه رسیده و پرشور و بى صبر! همه اش خوب است، غیر از این بى صبرى ... همه ى این چیزهایى که شما گفتید و شعارش در این کشور داده شده، به حول و قوه ى الهى و بإذن اللَّه تحقق پیدا خواهد کرد.
۱۰	تقویت بنیه ی دینی و انقلابی با معنویات	نقش معنویت را دست کم نباید گرفت. با توجه به خدا و تقرب به خدا، با توسل به دامان قدس الهى و ذیل عنایت الهى مى توان خیلى کارهاى دشوار را انجام داد. با خداى متعال رابطه برقرار کنید. با نماز، با نافله، با تلاوت قرآن، با دعا، با صحیفه ى سجادیه... با این کار بنیه ى دینى و انقلابى خودتان را هم محکم مى کنید.
۱۱	تقلید نکردن از متفکران غربی علوم انسانی	مواظب باشید دچار آن بت پرستى نشوید. آن کسى که در فلسفه، اقتصاد، علوم ارتباطات و سیاست، همان حرفى که از دهن یک متفکر غربى درآمده، آن را حجت مى داند، حالا گاهى اوقات آن حرف هم در خود غرب نسخ شده. این غلط است. تحقیق علمى به معناى فقط فراگیرى و تقلید نیست؛ تحقیق، ضد تقلید است.
۱۲	کم کردن فاصله ها بین دوستان انقلاب	برادران مسلمان، برادران انقلابى ، برادران معتقد به ارزش هاى انقلاب، هرچه مى توانند فاصله ى بین خودشان را کم کنند؛ با هم دوست و رفیق باشند. با هم همکار باشند. علیه یکدیگر جوسازى و فعالیت نکنند.